дидан

дидан
[ديدن]
1. қобилияти биноӣ доштан, нигоҳ кардан, нигаристан
2. дучор омадан бо касе ё чизе, вохӯрдан
3. зиёрат, аёдат, хабаргирӣ аз аҳволи касе; мулоқот, дидорбинӣ: барои дидани касе рафтан
4. дарёфтан, дарк кардан, фаҳмидан, донистан
5. ҳисоб кардан, шумурдан: муносиб дидан, раво дидан, ҷоиз (на) дидан
6. маҷ. аз сар гузаронидан; азоб дидан азобро аз сар гузаронидан, азият кашидан
7. ҳамчун феъли ёридиҳанда дар таркибҳои феълӣ омада, маънои мушоҳида кардан, санҷидан, озмудан, аз назар гузаронидан, иҷро шудани амалеро мефаҳмонад: варақ зада дидан, кофта дидан, чашида дидан
8. бо чанд калима ҳамроҳ омада, таркиби феълии монда месозад: зарар дидан, ҷазо дидан, ҷабр дидан; ба дидан ба назар. ., ба намуд…; ба (бо) як дидан а) бо як бор нигоҳ кардан, ба як назар; б) дар як лаҳза, зуд; то дидан то боздид; бад дидан // ганда дидан ҳисси нафрат доштан нисбат ба касе; маслиҳат дидан раво дидан, ҷоиз донистан, салоҳ дидан; машварат додан дар бораи коре ба касе; нағз дидан дӯст доштан, меҳр доштан нисбат ба касе ё чизе; рӯз дидан // умр дидан умр ба сар бурдан, зистан; тайёрӣ дидан тайёр шудан, омода шудан; чора дидан чораҷӯӣ кардан, чора ҷустан; бо (ба) ҳам дидан ҳамроҳ хӯрдан, якҷоя бо касе истеъмол кардан; шарикӣ тақсим кардан; рӯи чизеро ё касеро дидан расидан ба чизе, соҳиб шудан ба чизе; муяссар шудани чизе ба касе (мас., рӯи фарзандро дидани касе); ту дидӣ, ман надидам дидаву дониста чизеро ё кореро пинҳон кардан; фикри худро дидан ғами худро хӯрдан; дар пайи кори худ шудан; чашми дидан надоштан нафрат доштан; дидӣ, ки нашуд, монаш, ки равад (зарб.) кӯшиш кардӣ, ки натиҷа набахшид, ба ҳолаш бигзор (дар мавриди насиҳатро қабул накардани касе ё ҳосил нашудан аз коре гуфта мешавад)

Толковый словарь таджикского языка (в 2 томах). — Душанбе, НИИ языка и литературы им. Рудаки. . 2008.

Игры ⚽ Поможем решить контрольную работу

Полезное


Смотреть что такое "дидан" в других словарях:

  • диданӣ — [ديدني] 1. сифати феълии замони оянда аз дидан 2. шоистаи дидан, дархури дидан, тамошобоб, лоиқи дидан 3. маҷ. пешомад; тақдир; рӯзи сахт …   Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ

  • Сервирог, Дидан Степанович — врач (род. в 1809 г., умер в 1854 г.), дворянин по происхождению, учился в Петербургской Медико Хирургической Академии, в которую поступил в 1830 г. казеннокоштным воспитанником; в 1834 г. поступил лекарем в учебный карабинерный полк, в 1837 г.… …   Большая биографическая энциклопедия

  • чашм — [چشم] 1. узви биниш дар инсон ва ҳайвон; чашм(он)и бодомӣ чашми бодомшакл; чашми тар дидаи гирён; чашми тира чашми камнур ва хира; чашм(он)и мешӣ чашмони калон калони сиёҳ; чашмони шаҳло чашми сиёҳи моил ба кабудӣ, ки бисёр зебо ҳисоб меёбад; ба… …   Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ

  • биноӣ — I [بينائي] 1. яке аз қувваҳои ҳисси панҷгонаи инсон – қобилияти дидан, қувваи босира 2. бино будан, дорои қобилияти бинандагӣ II [بينائي] гуфт. лоиқи дидан, ба дидан арзанда, диданӣ; хуб, марғуб …   Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ

  • маҳз — [محض] а 1. чизи холис, чизе, ки бо чизҳои дигар омехтагӣ надорад 2. фақат, сирф; маҳзи… фақат барои…; ба хотири…, аз барои…; маҳзи сахо айни сахо; асли ҳимматбаландӣ; маҳз барои… фақат барои…; аз барои…; …и маҳз тамоман, сирф, ба куллӣ: дурӯғи… …   Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ

  • фоида — [فائده] а 1. суд, нафъ, манфиат 2. иқт. баҳрае, ки қарздиҳанда аз қарзгиранда изофа мегирад, рибо, суд; фоидаи пул маблағе, ки суддиҳанда аз судгиранда меситонад, рибо; фоида бахшидан нафъ расондан; судманд шудан; фоида бурдан истифода кардан,… …   Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ

  • ҷазо — [جزا] а 1. мукофоти бадӣ, сазои кори бад ё гуноҳе; подош, музд; ҷазои олӣ, ҷазои марг ҳукми қатл; рӯзи ҷазо а) рӯзи азобу машаққат, рӯзи сазодиҳӣ, рӯзи ҳисобот барои кирдорҳои худ; б) д. рӯзи қиёмат, рӯзи маҳшар, рӯзи ҳисоби бандагон аз кардаи… …   Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ

  • аён — [عيان] а. маълум, ошкор, равшан, возеҳ, фаҳмо; он чи аён аст, чӣ ҳоҷат ба баён. (зарб.); аён дидан ошкоро дидан, аниқ дидан; аён донистан ба таври равшан донистан, возеҳ донистан; аён кардан маълум кардан, аниқ кардан; нишон додан; аён шудан… …   Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ

  • дид — I [ديد] 1. асоси замони ҳозира гузаштаи дидан 2. шакли кӯтоҳи масдари дидан II [ديد] 1. назар, нигоҳ; диду боздид ниг. боздид 2. тахмин дидан; нуқтаи назар, дидгоҳ; аз рӯи диди… ба диди… ба тахмини…, ба назари …   Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ

  • дида — I [ديده] сифати феълии замони гузаштаи дидан: аз дидаю шунида нақл кардан; дидаву дониста а) хуб фаҳмида истода; б) қасдан, амдан; аз чизе дида гуфт. назар ба чизе; дида баромадан аз назар гузаронидан, муоина кардан; дида мондан а) дида гирифтан; …   Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ


Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»